рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╕рдоाрдЪाрд░
1. IIT-рдЧांрдзीрдирдЧрд░ рдиे рд▓ॉрдХрдбाрдЙрди рдХे рджौрд░ाрди рдЫाрдд्рд░ों рдХे рд▓िрдП рд▓ॉрди्рдЪ рдХिрдпा ‘Project Isaac’
рдЧांрдзीрдирдЧрд░ рдХे рднाрд░рддीрдп рдк्рд░ौрдж्рдпोрдЧिрдХी рд╕ंрд╕्рдеाрди (IITGN) рдиे COVID-19 рд▓ॉрдХрдбाрдЙрди рдХे рджौрд░ाрди рдЫाрдд्рд░ों рдХो рд░рдЪрдиाрдд्рдордХ рдкрд░िрдпोрдЬрдиाрдУं рдоें рд╡्рдпрд╕्рдд рд░рдЦрдиे рдХे рд▓िрдП ‘Project Isaac’ рд▓ॉрди्рдЪ рдХिрдпा рд╣ै। рдЗрд╕ рдкрд░िрдпोрдЬрдиा рдХी рдк्рд░ेрдгрдиा рд╕рд░ рдЖрдЗрдЬैрдХ рди्рдпूрдЯрди рд╕े рд▓ी рдЧрдИ рд╣ै, рдЬिрди्рд╣ें 1665 рдоें рд▓ंрджрди рдоें рдлैрд▓े рдк्рд▓ेрдЧ рдХे рдХाрд░рдг рдЯ्рд░िрдиिрдЯी рдХॉрд▓ेрдЬ, рдХैрдо्рдм्рд░िрдЬ рдж्рд╡ाрд░ा рдШрд░ рднेрдЬा рджिрдпा рдЧрдпा рдеा।
рдЙрдкрд░ोрдХ्рдд рд╕рдоाрдЪाрд░ों рд╕े рдЖрдиे-рд╡ाрд▓ी рдкрд░ीрдХ्рд╖ाрдУं рдХे рд▓िрдП рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рддрде्рдп-
рдЖрдИрдЖрдИрдЯी-рдЧांрдзीрдирдЧрд░ рдХे рдиिрджेрд╢рдХ: рдк्рд░ो рд╕ुрдзीрд░ рдЬैрди.
рдЖрдИрдЖрдИрдЯी-рдЧांрдзीрдирдЧрд░ рдХी рд╕्рдеाрдкрдиा: 2008.
рдЕंрддрд░рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ीрдп рд╕рдоाрдЪाрд░
2. рд╕ंрдпुрдХ्рдд рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ рдиे рдХोрд╡िрдб-19 рд╕े рдоुрдХ़ाрдмрд▓े рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рджो рдЕрд░рдм рдбॉрд▓рд░ рдХी рдоाрдирд╡ीрдп рд░ाрд╣рдд рдпोрдЬрдиा рдХी рддैрдпाрд░
рд╕ंрдпुрдХ्рдд рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ рдорд╣ाрд╕рдЪिрд╡ рдПंрдЯोрдиिрдпो рдЧुрдЯेрд░ेрд╕ рдиे рджрдХ्рд╖िрдг рдЕрдоेрд░िрдХा, рдЕрдл्рд░ीрдХा, рдордз्рдп рдкूрд░्рд╡ рдФрд░ рдПрд╢िрдпा рдХे 51 рджेрд╢ों рдоें COVID-19 рд╕े рд▓рдб़рдиे рдХे рд▓िрдП 2 рдмिрд▓िрдпрди рдбॉрд▓рд░ рдХी рд╡ैрд╢्рд╡िрдХ рдоाрдирд╡ीрдп рдк्рд░рддिрдХ्рд░िрдпा рдпोрдЬрдиा (global humanitarian response plan) рд▓ॉрди्рдЪ рдХी рд╣ै।
рдоाрдирд╡ीрдп рд░ाрд╣рдд рдпोрдЬрдиा рдХे рдмाрд░े рдоें рдЕрдзिрдХ рдЬाрдирдХाрд░ी рдХे рд▓िрдП click рдХрд░े
рдЙрдкрд░ोрдХ्рдд рд╕рдоाрдЪाрд░ों рд╕े рдЖрдиे-рд╡ाрд▓ी рдкрд░ीрдХ्рд╖ाрдУं рдХे рд▓िрдП рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рддрде्рдп-
1948 рд╕े 24 рдЕрдХ्рдЯूрдмрд░ рдХो рд╕ंрдпुрдХ्рдд рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ рджिрд╡рд╕ рдХे рд░ूрдк рдоें рдордиाрдпा рдЬाрддा рд░рд╣ा рд╣ै।
рд╕ंрдпुрдХ्рдд рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ рдХा рдоुрдЦ्рдпाрд▓рдп рди्рдпूрдпॉрд░्рдХ рд╢рд╣рд░, рд╕ंрдпुрдХ्рдд рд░ाрдЬ्рдп рдЕрдоेрд░िрдХा рдоें рд╣ै.
рд░ाрдЬ्рдп рд╕рдоाрдЪाрд░
3. рдЬрдпрдкुрд░ рдХे рдПрд╕рдПрдордПрд╕ рдЕрд╕्рдкрддाрд▓ рдоें рд░ोрдмोрдЯ рджे рд░рд╣ा COVID-19 рд╕ंрдХ्рд░ाрдоिрддों рдХो рдЬрд░ुрд░ी рд╕ेрд╡ाрдП
рдЬрдпрдкुрд░ рдХे рд╕рд╡ाрдИ рдоाрди рд╕िंрд╣ (SMS) рд╕рд░рдХाрд░ी рдЕрд╕्рдкрддाрд▓ рдоें COVID-19 рд╕ंрдХ्рд░ाрдоिрдд рд░ोрдЧिрдпों рдХो рд╕ेрд╡ा рдк्рд░рджाрди рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рд╣्рдпूрдордиॉрдЗрдб рд░ोрдмोрдЯ рдХा рдкрд░ीрдХ्рд╖рдг рдХिрдпा рдЬा рд░рд╣ा рд╣ै। рдЗрд╕े рдПрдХ рдЯ्рд░े (рдк्рд▓ेрдЯ) рдХे рд╕ाрде рдбिрдЬाрдЗрди рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै рдЬिрд╕рдХा рдЗрд╕्рддेрдоाрд▓ рдиिрд░्рдзाрд░िрдд рдЧрдП рдорд░ीрдЬों рдХे рдкाрд╕ рджрд╡ा, рднोрдЬрди рдФрд░ рдЕрди्рдп рд╡рд╕्рддुрдУं рдХो рд▓े рдЬाрдиे рдХे рд▓िрдП рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै। рдпрд╣ рд░ोрдмोрдЯ рдмैрдЯрд░ी рд╕ंрдЪाрд▓िрдд рд╣ोрдЧा, рдЬिрд╕рдХी рд▓ाрдЗрдл 4-5 рд╡рд░्рд╖ рд╣ै। рд╣्рдпूрдордиॉрдЗрдб рд░ोрдмोрдЯ, рдХृрдд्рд░िрдо рдмुрдж्рдзिрдордд्рддा (artificial intelligence) рдФрд░ рдЗंрдЯрд░рдиेрдЯ рдСрдл рдеिंрдЧ्рд╕ (IoT) рдХा рдЗрд╕्рддेрдоाрд▓ рдХрд░рдХे рдмिрдиा рдиिрд░्рджेрд╢ों рдХे рдЕрдкрдиे рдХाрд░्рдпों рдХो рдкूрд░ा рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдХрд░рддा рд╣ै।
рдЙрдкрд░ोрдХ्рдд рд╕рдоाрдЪाрд░ों рд╕े рдЖрдиे-рд╡ाрд▓ी рдкрд░ीрдХ्рд╖ाрдУं рдХे рд▓िрдП рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рддрде्рдп-
рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдХे рд╕ीрдПрдо: рдЕрд╢ोрдХ рдЧрд╣рд▓ोрдд
рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдХी рд░ाрдЬрдзाрдиी: рдЬрдпрдкुрд░.
рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдХे рд░ाрдЬ्рдпрдкाрд▓: рдХрд▓рд░ाрдЬ рдоिрд╢्рд░.
4. рдЧोрд╡ा рдмрдиा COVID-19 рдХे рд▓िрдП self-assessment tool рд▓ॉрди्рдЪ рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ा рдкрд╣рд▓ा рд░ाрдЬ्рдп
рдЧोрд╡ा, COVID-19 рдХे рд▓िрдП рдПрдХ рд╕्рд╡-рдоूрд▓्рдпांрдХрди рдЙрдкрдХрд░рдг (self-assessment tool) рд▓ॉрди्рдЪ рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ा рдкрд╣рд▓ा рднाрд░рддीрдп рд░ाрдЬ्рдп рдмрди рдЧрдпा рд╣ै। рд╕्рд╡-рдоूрд▓्рдпांрдХрди рдЯूрд▓, рдЬिрд╕े рдЯेрд╕्рдЯ рдпोрд░рд╕ेрд▓्рдл рдЧोрд╡ा рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै। рдпрд╣ рдЙрдкрдХрд░рдг рд▓ोрдЧों рдХो рдпрд╣ рдмिрдиा рдбॉрдХ्рдЯрд░ рдпा рдЕрд╕्рдкрддाрд▓ рдЖрдП рдкрд╣рдЪाрдирдиे рдоें рдорджрдж рдХрд░рддा рд╣ै рдХि рдХ्рдпा рд╡े рд╡ाрдпрд░рд╕ рд╕े рд╕ंрдХ्рд░рдоिрдд рд╣ैं? рдпрд╣ рдЯूрд▓, рддрдм рд╡्рдпрдХ्рддि рдХो self-quarantine, рд╣ेрд▓्рдкрд▓ाрдЗрди рдиंрдмрд░ों рдкрд░ рдЬाрдирдХाрд░ी рджेрдХрд░ рд╕ंрдмंрдзिрдд рдЕрдзिрдХाрд░िрдпों рддрдХ рдкрд╣ुंрдЪрдиे рдХे рд▓िрдП рдЖрдЧे рдХрджрдо рдЙрдаाрдиे рдоें рд╕рд╣ाрдпрддा рдХрд░ेрдЧा। рдпрд╣ рдЙрдкрдХрд░рдг рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬी, рдХोंрдХрдгी рдФрд░ рд╣िंрджी рдоें рдЙрдкрд▓рдм्рдз рд╣ै рдФрд░ рдпрд╣ рд╕्рдоाрд░्рдЯрдл़ोрди рдкрд░ рднी рдХाрдо рдХрд░ेрдЧा।
рд╕рднी рдк्рд░рддिрдпोрдЧी рдкрд░ीрдХ्рд╖ाрдУं рдХे рд▓िрдП рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдЯेрдХрдЕрд╡े:
рдЧोрд╡ा рдХी рд░ाрдЬрдзाрдиी: рдкрдгрдЬी
рдЧोрд╡ा рдХे рдоुрдЦ्рдпрдоंрдд्рд░ी: рдк्рд░рдоोрдж рд╕ाрд╡ंрдд
рдЧोрд╡ा рдХे рд░ाрдЬ्рдпрдкाрд▓: рд╕рдд्рдп рдкाрд▓ рдорд▓िрдХ
рдЕрд░्рдерд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдПрд╡ं рдмैंрдХिंрдЧ рд╕рдоाрдЪाрд░
5. рдоूрдбीрдЬ рдиे рд╡рд░्рд╖ 2020 рдХे рд▓िрдП рднाрд░рдд рдХी рдЬीрдбीрдкी рдЧ्рд░ोрде рдХो рдШрдЯाрдХрд░ рдХिрдпा 2.5%
рд╡िрд╢्рд╡ рдоें рдЕрд░्рдерд╡्рдпрд╡рд╕्рдеाрдУं рдкрд░ рд░ेрдЯिंрдЧ рдЬाрд░ी рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ी рдоूрдбीрдЬ рдЗрди्рд╡ेрд╕्рдЯрд░्рд╕ рд╕рд░्рд╡िрд╕ рдиे 2020 рдоें рднाрд░рдд рдХी рдЬीрдбीрдкी рдЧ्рд░ोрде рдХो рдЕрдкрдиे рдкрд╣рд▓े рдкूрд░्рд╡ाрдиुрдоाрди 5.3 рдк्рд░рддिрд╢рдд рд╕े рдШрдЯाрдХрд░ 2.5 рдк्рд░рддिрд╢рдд рдХрд░ рджिрдпा рд╣ै। рдпे рдХрдЯौрддी рдХोрд░ोрдиाрд╡ाрдпрд░рд╕ рдорд╣ाрдоाрд░ी рдХे рдХाрд░рдг рд╡ैрд╢्рд╡िрдХ рдЕрд░्рдерд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдоें рдЖрдИ рдЧिрд░ाрд╡рдЯ рдХे рдХाрд░рдг рдХी рдЧрдИ рд╣ै।
рдЙрдкрд░ोрдХ्рдд рд╕рдоाрдЪाрд░ों рд╕े рдЖрдиे-рд╡ाрд▓ी рдкрд░ीрдХ्рд╖ाрдУं рдХे рд▓िрдП рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рддрде्рдп-
рдоूрдбीрдЬ рдХॉрд░्рдкोрд░ेрд╢рди, рдЕрдоेрд░िрдХी рд╡्рдпाрдкाрд░ рдФрд░ рд╡िрдд्рддीрдп рд╕ेрд╡ा рдХंрдкрдиी рд╣ै।
рдоूрдбीрдЬ рдХा рдоुрдЦ्рдпाрд▓рдп рди्рдпूрдпॉрд░्рдХ, рдЕрдоेрд░िрдХा рдоें рд╣ै.
6. CRISIL рдиे рд╡िрдд्рдд рд╡рд░्рд╖ 2021 рдХे рд▓िрдП рднाрд░рдд рдХे GDP рд╡िрдХाрд╕ рджрд░ рдкूрд░्рд╡ाрдиुрдоाрди рдоें рдХी рдХрдЯौрддी
CRISIL рдиे рд╕ाрд▓ 2021 рдХे рд▓िрдП рднाрд░рдд рдХे рд╕рдХрд▓ рдШрд░ेрд▓ू рдЙрдд्рдкाрдж (рдЬीрдбीрдкी) рдЧ्рд░ोрде рдХो рдЕрдкрдиे рдкрд╣рд▓े рдкूрд░्рд╡ाрдиुрдоाрди 5.2 рдк्рд░рддिрд╢рдд рд╕े рдШрдЯाрдХрд░ 3.5 рдк्рд░рддिрд╢рдд рдХрд░ рджिрдпा рд╣ै। рдпे рдЧिрд░ाрд╡рдЯ рдХोрд░ोрдиाрд╡ाрдпрд░рд╕ рдорд╣ाрдоाрд░ी рдлैрд▓рдиे рдХे рдХाрд░рдг рд╣ो рд░рд╣े рдиुрдХрд╕ाрди рдХे рдХाрд░рдг рдХी рдЧрдИ рд╣ै। рднाрд░рдд рдоें рдорд╣ाрдоाрд░ी рдХे рдЪрд▓рддे рд▓рдЧाрдП рдЧрдП 21 рджिрдиों рдХा рд▓ॉрдХрдбाрдЙрди рд╕े рджेрд╢ рдХे рдЖрд░्рдеिрдХ рджृрд╖्рдЯिрдХोрдг рдХे рд▓िрдП рдЧंрднीрд░ рд╕рдорд╕्рдпा рдкैрджा рд╣ो рдЧрдИ рд╣ै।
рдЙрдкрд░ोрдХ्рдд рд╕рдоाрдЪाрд░ों рд╕े рдЖрдиे-рд╡ाрд▓ी рдкрд░ीрдХ्рд╖ाрдУं рдХे рд▓िрдП рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рддрде्рдп-
рдХ्рд░िрд╕िрд▓ рдХे рд╕ीрдИрдУ: рдЖрд╢ु рд╕ुрдпрд╢.
рдХ्рд░िрд╕िрд▓ рдоुрдЦ्рдп рдЕрд░्рдерд╢ाрд╕्рдд्рд░ी: рдзрд░्рдордХीрд░्рддि рдЬोрд╢ी.
рдХ्рд░िрд╕िрд▓ рдХा рдоुрдЦ्рдпाрд▓рдп: рдоुंрдмрдИ.
рдиिрдпुрдХ्рддिрдпां
7. SK рдЧुрдк्рддा рдФрд░ KM рдк्рд░рд╕ाрдж рдмрдиे CBDT рдмोрд░्рдб рдХे рдирдпे рд╕рджрд╕्рдп
рдоंрдд्рд░िрдоंрдбрд▓ рдХी рдиिрдпुрдХ्рддि рд╕рдоिрддि рдиे рджो рднाрд░рддीрдп рд░ाрдЬрд╕्рд╡ рд╕ेрд╡ा (IRS) рдХे рдЕрдзिрдХाрд░िрдпों рдХृрд╖्рдг рдоोрд╣рди рдк्рд░рд╕ाрдж рдФрд░ рд╕рддीрд╢ рдХुрдоाрд░ рдЧुрдк्рддा рдХो рдХेंрдж्рд░ीрдп рдк्рд░рдд्рдпрдХ्рд╖ рдХрд░ рдмोрд░्рдб(CBDT) рдмोрд░्рдб рдХे рд╕рджрд╕्рдпों рдХे рд░ूрдк рдоें рдиिрдпुрдХ्рдд рдХрд░рдиे рдХी рдоंрдЬूрд░ी рджी।
рд╕рднी рдк्рд░рддिрдпोрдЧी рдкрд░ीрдХ्рд╖ाрдУं рдХे рд▓िрдП рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдЯेрдХрдЕрд╡े:
рд╕ीрдмीрдбीрдЯी рдХे рдЕрдз्рдпрдХ्рд╖: рдк्рд░рдоोрдж рдЪंрдж्рд░ рдоोрджी.
рд░рдХ्рд╖ा рд╕рдоाрдЪाрд░
8. рд╕ेрдиा рдк्рд░рдоुрдЦ рдирд░рд╡ाрдгे рдиे COVID -19 рд╕े рдиिрдкрдЯрдиे рдХे рд▓िрдП 'рдСрдкрд░ेрд╢рди рдирдорд╕्рддे' рдХिрдпा рд╢ुрд░ु
рд╕ेрдиा рдк्рд░рдоुрдЦ рдЬрдирд░рд▓ рдордиोрдЬ рдоुрдХुंрдж рдирд░рд╡ाрдгे рдиे рд╕рд░рдХाрд░ рдж्рд╡ाрд░ा рдХोрд░ोрдиोрд╡ाрдпрд░рд╕ рдХो рдлैрд▓рдиे рд╕े рд░ोрдХрдиे рдХे рд▓िрдП рдХिрдП рдЬा рд░рд╣े рдк्рд░рдпाрд╕ों рдоें рд╕рд╣рдпोрдЧ рдХрд░рдиे рдФрд░ рд╕ुрд░рдХ्рд╖ा рдмрд▓ों рдХो рдЗрд╕ рдорд╣ाрдоाрд░ी рд╕े рдмрдЪाрдиे рдХे рд▓िрдП 'рдСрдкрд░ेрд╢рди рдирдорд╕्рддे' рд╢ुрд░ू рдХिрдпा рд╣ै। рдЗрд╕ рдСрдкрд░ेрд╢рди рдХे рдЕंрддрд░्рдЧрдд рд╕ेрдиा рднाрд░рдд рд╕рд░рдХाрд░ рдХा рдЗрд╕ рдШाрддрдХ рдмीрдоाрд░ी рд╕े рд▓рдб़рдиे рдоें рд╕рд╣рдпोрдЧ рдХрд░ेрдЧी। рд╕ेрдиा рдиे рдЕрдм рддрдХ рдХुрд▓ 8 рдХ्рд╡ाрд░ंрдЯाрдЗрди рд╢िрд╡िрд░ рд╕्рдеाрдкिрдд рдХिрдП рд╣ैं।
рдЙрдкрд░ोрдХ्рдд рд╕рдоाрдЪाрд░ों рд╕े рдЖрдиे-рд╡ाрд▓ी рдкрд░ीрдХ्рд╖ाрдУं рдХे рд▓िрдП рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рддрде्рдп-
28 рд╡ें рд╕ेрдиाрдз्рдпрдХ्рд╖: рдЬрдирд░рд▓ рдордиोрдЬ рдоुрдХुंрдж рдирд░рд╡ाрдиे.
рднाрд░рддीрдп рд╕ेрдиा рдХा рдЖрджрд░्рд╢ рд╡ाрдХ्рдп: “Service Before Self”.
рднाрд░рддीрдп рд╕ेрдиा рдХा рдоुрдЦ्рдпाрд▓рдп: рдирдИ рджिрд▓्рд▓ी.
рд╡िрд╡िрдз рд╕рдоाрдЪाрд░
9. рдПрдмрдЯ рд▓ैрдм्рд╕ рдиे рдХोрд░ोрдиाрд╡ाрдпрд░рд╕ рдХी 5 рдоिрдирдЯ рдоें рдкुрд╖्рдЯि рдХрд░рдиे рд╡ाрд▓ी рдЯेрд╕्рдЯ рдХिрдЯ рдХी рд▓ॉрди्рдЪ
рдЕрдоेрд░िрдХा рдХी рдПрдмॉрдЯ рд▓ेрдмोрд░ेрдЯрд░ीрдЬ рдиे рдХोрд░ोрдиोрд╡ाрдпрд░рд╕ рдХी рдЬाँрдЪ рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдПрдХ рдирдИ рдЯेрд╕्рдЯ рдХिрдЯ рддैрдпाрд░ рдХी рд╣ै, рдЬिрд╕рд╕े рдХेрд╡рд▓ 5 рдоिрдирдЯों рдХे рдЕрди्рджрд░ рдкрддा рд▓рдЧाрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै рдХि рд╡्рдпрдХ्рддि рд╕ंрдХ्рд░рдоिрдд рд╣ै рдпा рдирд╣ीं। рдпे рдЪिрдХिрдд्рд╕ा рдмрдиाрдиे рд╡ाрд▓ी рдХंрдкрдиी 1 рдЕрдк्рд░ैрд▓ рд╕े рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рджिрди 50,000 рдкрд░ीрдХ्рд╖рдг рдХрд░рдиे рдХी рдпोрдЬрдиा рдкрд░ рдХाрдо рдХрд░ рд░рд╣ी рд╣ै। рдпे рддрдХрдиीрдХ рдЗрд▓िрдиोрдЗрд╕-рдЖрдзाрд░िрдд рдПрдмॉрдЯ рдХे рдЖрдИрдбी рдиाрдЙ рдк्рд▓ेрдЯрдлॉрд░्рдо рдкрд░ рддैрдпाрд░ рдХी рдЬा рд░рд╣ी рд╣ै, рдЬो рдХि рд╡рд░्рддрдоाрди рдоें рдЕрдоेрд░िрдХा рдоें рдЙрдкрд▓рдм्рдз рд╕рдмрд╕े рдЖрдо рдХी рдкрд░ीрдХ्рд╖рдг рдХेंрдж्рд░ рд╣ै, рдЬिрд╕рдХी рдХुрд▓ 18,000 рдЗрдХाрдЗрдпाँ рдлैрд▓ी рд╣ुрдИ рд╣ैं।
рдЙрдкрд░ोрдХ्рдд рд╕рдоाрдЪाрд░ों рд╕े рдЖрдиे-рд╡ाрд▓ी рдкрд░ीрдХ्рд╖ाрдУं рдХे рд▓िрдП рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рддрде्рдп-
рдПрдмॉрдЯ рдк्рд░рдпोрдЧрд╢ाрд▓ाрдУं рдХा рдоुрдЦ्рдпाрд▓рдп: рд╢िрдХाрдЧो, рдЗрд▓िрдиोрдЗрд╕, рд╕ंрдпुрдХ्рдд рд░ाрдЬ्рдп.
рдПрдмॉрдЯ рд▓ेрдмोрд░ेрдЯрд░ीрдЬ рдХे рд╕ीрдИрдУ: рдоाрдЗрд▓्рд╕ рдбी. рд╡्рд╣ाрдЗрдЯ.
10. NTPC рдиे рдХिрдпा THDC рдФрд░ NEEPCO рдХा рдЕрдзिрдЧ्рд░рд╣рдг
рдиेрд╢рдирд▓ рдерд░्рдорд▓ рдкाрд╡рд░ рдХॉрд░рдкोрд░ेрд╢рди рд▓िрдоिрдЯेрдб (NTPC) рдиे рджो рдЬрд▓ рд╡िрдж्рдпुрдд рдЙрдд्рдкाрджрдХ рдлрд░्рдоों, рдЯिрд╣рд░ी рд╣ाрдЗрдб्рд░ो рдкाрд╡рд░ рдХॉрдо्рдк्рд▓ेрдХ्рд╕ (THDC) рдЗंрдбिрдпा рдФрд░ рдиॉрд░्рде рдИрд╕्рдЯрд░्рди рдЗрд▓ेрдХ्рдЯ्рд░िрдХ рдкॉрд╡рд░ рдХॉрд░рдкोрд░ेрд╢рди (NEEPCO) рдоें 11,500 рдХрд░ोрдб़ рд░ुрдкрдпे рдоें рдХेंрдж्рд░ рдХी рдкूрд░ी рд╣िрд╕्рд╕ेрджाрд░ी рдХा рдЕрдзिрдЧ्рд░рд╣рдг рдХрд░ рд▓िрдпा рд╣ै। рдЗрд╕ рдбीрд▓ рдХे рддрд╣рдд, NTPC рдиे THDC India Ltd (THDCIL) рдоें 7,500 рдХрд░ोрдб़ рд░ुрдкрдпे рдХी 74.496% рдЗрдХ्рд╡िрдЯी рд╣िрд╕्рд╕ेрджाрд░ी рдФрд░ рдкूрд░्рд╡ोрдд्рддрд░ рдЗрд▓ेрдХ्рдЯ्рд░िрдХ рдкाрд╡рд░ рдХॉрд░्рдкोрд░ेрд╢рди рд▓िрдоिрдЯेрдб (NEEPC) рдоें рдЕрдкрдиी 100% рдЗрдХ्рд╡िрдЯी рдХ्рд░рдорд╢ः 4,000 рдХрд░ोрдб़ рд░ुрдкрдпे рдоें рд╣ाрд╕िрд▓ рдХрд░ рд▓ी рд╣ै।
рд╕рднी рдк्рд░рддिрдпोрдЧी рдкрд░ीрдХ्рд╖ाрдУं рдХे рд▓िрдП рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдЯेрдХрдЕрд╡े:
NTPC рдХा рдоुрдЦ्рдпाрд▓рдп: рдирдИ рджिрд▓्рд▓ी.
NTPC рдХे рдЕрдз्рдпрдХ्рд╖ рдФрд░ рдПрдордбी: рдЧुрд░рджीрдк рд╕िंрд╣.
рдХोрдИ рдЯिрдк्рдкрдгी рдирд╣ीं:
рдПрдХ рдЯिрдк्рдкрдгी рднेрдЬें